Seçime Giderken Türkiye (II. Bölüm) - Mart 2011
Bu araştırmanın ikinci bölümdeki temel amacı, gündeme ilişkin bazı konularda talep ve tepkilerini analiz etmektir. Araştırma 16-19 Mart tarihleri 31 ilin merkez ilçe/ilçeler, diğer ilçeler ve köylerinde toplam 1532 kişi ile yapılmıştır. Araştırma cinsiyet, yaş, il ve illerdeki merkez ilçe/ilçeler, taşra ilçeleri ve köy kotaları uygulanarak 0,95 güven sınırları içerisinde +/- 2,5 hata payı ile gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma 5 yıldan beri sürdürdüğümüz Türkiye'de Siyasal Durum Araştırmaları serisinin bir parçasıdır ve abonelerimiz için yapılmaktadır.
Araştırmanın alan çalışması CATI (Computer Aided Telephone Interview - Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi) yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma; Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Mersin, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Muğla, Ordu, Samsun, Trabzon, Van, Zonguldak ve Osmaniye’yi içeren 31 ilin merkez ilçe/ilçeleri, diğer ilçeler ve köylerinde 16-19 Mart 2011 tarihleri arasında toplam 1532 kişi ile yapılmıştır. Araştırma cinsiyet, yaş, il ve illerdeki merkez ilçe/ilçeler, taşra ilçeleri ve köy kotaları uygulanarak, 0,95 güven sınırları içinde ± 2,5 hata payı ile gerçekleştirilmiştir.
Başörtülü bir kadının milletvekilliği yapması hakkında ne düşünürsünüz?
CHP’nin de zımnen katkısıyla başörtüsünün üniversite öğrencilerine resmen olmasa da fiilen serbest olmasıyla birlikte, bu sorun devlet dairelerinde ve Meclis’te başörtülü kadın olur mu olmaz mı tartışmalarına dönüşmüştür. Başörtülü bir kadının milletvekilliği yapmasını normal karşılayacaklarını ifade edenlerin oranı %78, buna karşı çıkanların oranı ise sadece %19.5’tir. Ayrıca CHP’li seçmenlerin %46’sının başörtüsünün Meclis’te yer almasına karşı olmadığı anlaşılmaktadır.
Bazı Ergenekon Davası sanıklarının, milletvekili adayı olarak gösterilmesini nasıl karşılıyorsunuz?
Ergenekon davalarından tutuklu veya tutuksuz yargılanan bazı sanıkların milletvekili adayı yapılmaları halkın %64’ü tarafından yanlış bulunmaktadır. Bazı sanıkların CHP ve MHP’den aday olacağı şeklindekisöylentiler ve başvurular karşısında halkın buna büyük ölçüde tepki gösterdiğini söyleyebiliriz. Adı geçen patilerden CHP’li seçmenlerin %45’i ve MHP’li seçmenlerin de %64’ü Ergenekon sanıklarının aday gösterilmesine olumlu bakmamaktadır.
Türkiye başkanlık sistemine geçmeli midir?
Özal ile başlayan ve bugünlerde Başbakan Erdoğan ile devam eden başkanlık sistemi tartışmalarında halkın ikiye bölündüğünü söyleyebiliriz. Başkanlık sistemine geçilmesini isteyenler % 40, istemeyenler ise % 37 düzeyindedir. % 22 gibi yüksek bir oran ise henüz bir tercihte bulunmamaktadır. AK Partili seçmenlerin yarıdan biraz fazlası başkanlık sistemini savunurken, ¼’ü bu sisteme karşı olduğunu ifade etmiştir. CHP’li seçmenler ise AK Partili seçmenlerin tam tersi istikamette düşünmektedir. Kadınlar ve gençler diğer gruplara göre başkanlık sistemine daha yüksek oranlarda olumlu yaklaşmaktadır. Halkın güçlü lider beklentisi çok belirgin biçimde yüksekken bu ‘güçlü liderliği’ başkanlık sitemi içinde arayanların oranı çoğunluk seviyesinde değildir.
Türkiye’de güçlü liderlere ihtiyaç var mıdır?
Türkiye’de güçlü liderlere ihtiyaç olduğunu düşünenlerin oranı %85 ile oldukça yüksektir. ‘Güçlü lider’beklentisi demokratik kurum ve mekanizmaların zayıflığına işaret edebilir. İlginç olan eğitim düzeyiyükseldikçe ‘güçlü lider arayışının da artmasıdır. Okuryazar olmayanlarda bu oran % 76’iken, üniversite mezunları arasında % 90’a çıkmaktadır.