Seçime Giderken Türkiye (I. Bölüm) - Mart 2011
Bu araştırmanın birinci bölümdeki temel amacı, gündeme ilişkin bazı konularda talep ve tepkilerini analiz etmektir. Araştırma 16-19 Mart tarihleri 31 ilin merkez ilçe/ilçeler, diğer ilçeler ve köylerinde toplam 1532 kişi ile yapılmıştır. Araştırma cinsiyet, yaş, il ve illerdeki merkez ilçe/ilçeler, taşra ilçeleri ve köy kotaları uygulanarak 0,95 güven sınırları içerisinde +/- 2,5 hata payı ile gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma 5 yıldan beri sürdürdüğümüz Türkiye'de Siyasal Durum Araştırmaları serisinin bir parçasıdır ve abonelerimiz için yapılmaktadır.
Bedelli askerliği destekliyor musunuz?
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun kamuoyuna açıkladığı ve kanun teklifi olarak sunduğu bedelli askerlik uygulamasını desteklemeyenlerin oranı (%62.5), destekleyenlerin oranının (%32.5) neredeyse iki katı büyüklüktedir. Bedelli askerlikle ilgili ilginç sayılabilecek bir bulgu da CHP’li seçmenlerin %57’sinin bu teklifi desteklememesidir. Ancak araştırmanın detaylarına bakıldığında genel bulgulardan farklı bir durum ortaya çıkmaktadır. Gençler ve üniversite mezunları arasında bedelli askerliğe desteğin önemli oranda arttığı belirlenmiştir.
2010 yılı başlarında bedelli askerlik gündemde tartışılırken Metropoll tarafından yapılan “Üniversite Gençliğinin Askerlik Hizmetine Bakışı” araştırmasında üniversite öğrencilerinin %48’i bedelli askerliği destekliyordu. Karşı çıkanların oranı ise %41’de kalmıştı. Nisan 2010'da yaptığımız bu araştırmaya buradan ulaşabilirsiniz.
Ergenekon Davasının, adalete ve hakkaniyete uygun bir şekilde yürüdüğüne inanıyor musunuz, inanmıyor musunuz?
Ergenekon davaları boyunca tutukluluk sürelerinin uzunluğu gibi temel konularda yargı, bazı kesimler tarafından eleştirilere maruz kalmaktadır. Bu davaların hakkaniyetle yürüdüğüne inananların oranı (%32), inanmayanların oranından (%46) daha düşüktür. AK Partili seçmenlerin de %27’si bu davaların hakkaniyetle yürümediği şeklinde bir inanca sahiptir.
Birey olarak kendinizi değerli hissediyor musunuz?
Toplumda bireylerin kendilerini değerli hissetmeleri o toplumun ne derece sağlıklı ve huzurlu olduğunun bir kanıtıdır. Araştırma verilerine göre; bir vatandaş ve birey olarak kendilerini değerli hissedenlerin oranı %80 civarında olup, aksini hissedenlerin oranı ise %17.5’dir.
Türkiye’de bireylere değer verildiğini düşünüyor musunuz?
Devlet-vatandaş ilişkileri ülkemizde çoğu zaman sorunludur. Kimi zaman otoriter ve totaliter kimi zaman bireysel hakları sınırlayıcı yapısıyla devlet, zaman zaman kimi vatandaşlarını tehdit olarak algılamış ve güven bunalımına sebebiyet vermiştir. Araştırma bulgularına göre de, vatandaş olarak bireylere değer verilmediğini düşünenlerin oranı (%51.6) aksini düşünenlerin oranından (%42.3) daha yüksektir. Siyasal parti tercihleri ile bireylere değer verilip verilmediği konusu arasında anlamlı bir ilişki gözükmektedir. İktidar Partisi seçmenleri ağırlıklı olarak Türkiye’de bireylere değer verildiğini düşünürken, muhalefet partilerine destek veren seçmenler ağırlıklı olarak tam tersi görüş belirtmişlerdir. Ayrıca, eğitim seviyesi yükseldikçe bireylere değer verilmediğine ilişkin algı oranında da artış görülmektedir.
Türkiye’nin gelecekteki yeri ne olmalı?
Avrupalı mıyız, Asyalı mıyız yoksa Ortadoğu ülkesi miyiz gibi sorular ve tartışmalar karşısında halk, Türkiye’nin gelecekteki yerini %59 oranıyla Avrupa Birliği’nde, %14 oranıyla Ortadoğu’da ve %8.5 oranıyla da Asya’da görmektedir. Bu, halkın çok büyük oranda Türkiye’yi Avrupa eksenine yerleştirdiği anlamına gelmektedir. Halk, ‘eksen kayması’nı onaylamamaktadır.
Vatandaşların ülkenin gidişatından memnuniyetini ve kendilerine değer verilip verilmediğini ölçmeye yönelik olarak “Türkiye’de mi yoksa yurt dışında mı yaşamak istersiniz?” sorusuna katılımcıların %84.5’i Türkiye derken, %14’lük bir kesim ise yurt dışında yaşamak istediklerini belirtmişlerdir. Yurt dışında yaşamak istediklerini ifade edenlerin siyasal parti tercihlerine göre dağılımına bakıldığında ise CHP ve BDP’li seçmenlerin ¼’ünün bu istence sahip oldukları görülmektedir. Ayrıca gençlerin ve yüksek eğitimlilerin daha yüksek oranlarda yurtdışında yaşamayı istedikleri anlaşılmaktadır. Yurtdışında yaşamayı isteyenlerin an fazla tercih ettikleri ülkeler ise birbirine yakın oranlarda Almanya ve A.B.D.’dir.